मेरो त यतिछिटै
बिहे गर्ने कुनै रहर थिएन,
तर मैले नमान्दा नमान्दै पनि बाबा ममीले साह्रै कर गर्नुभयो । कि त मैले उहाँहरूसँग विद्रोह गर्नुपर्ने भयो कि त उहाँहरूले भनेको केटासँग बिहे गर्नुपर्ने भो ! जिन्दगीको सवाल थियो, यी बूढाबूढी भएका बा-आमा त डाँडामाथिका जुनघाम भइहाले ! जिन्दगी काट्नुपर्ने त मैले हो । उहाँहरूले जेजे भन्यो त्यहीँ, जोजोसँग भन्यो त्यहीसँग बिहे गर्नुपर्ने भन्ने के छ र ? भनेर मन दह्रो पारेर अहिले म बिहे गर्दिनँ भन्छु भन्ने सोचेर उहाँहरू भएको ठाउँमा गएँ । जब मैले म आफ्नो खुट्टामा टेक्ने नभइकन बिहे गर्दिनँ भनेँ तब आमा रुन थाल्नु भयो ।
आँशु पुछ्दै आमाले “हेर नानी तैंले हामीले भनेको केटासँग बिहे गरिनस् भने आफूखुसी गर तर हामीलाई बाआमा भन्नुपर्दैन ! जे मन लाग्छ गर ।” भन्दै भक्कानिन थाल्नुभो ।
उता बुबाले थप्न थाल्नुभयो, “तर एउटा कुरा याद राख्नु नि, आफूखुसी गर्ने भए यी बूढा बाबुआमालाई सम्झिनुपर्दैन ! तेरा लागि हामी मरे सरह हो बुझिस् ?”
कठोर बनाएर गएको मन आमाबाको कुरा सुनेर कतिखेर पग्लिसकेछ ! थाहै भएन र रुँदै भन्न थालिछु, “हजुरहरू त्यसो नभन्नुस् । म हजुरहरूले भनेकै केटासँग बिहे गर्न राजी छु । अब पीर गर्नुपर्दैन म खुशी भइसकें ।”
मैले त्यसो भनिसक्दा बाआमा दुवैको मुहारमा खुशीका रेखाहरू कुद्न थालिसकेका थिए । एक मन त लाग्यो, ‘यी बूढाबूढीले मलाई फकाउन नाटक गरेछन् कि क्या हो ! होस् अब जेसुकै गरेका हुन्, मैले हुन्छ भनिसकें । अब बोली फेर्नुहुँदैन ।’
म कस्तो स्वभावकी छु प्रष्टसँग आफैलाई थाहा छैन तर मलाई नजिकबाट चिन्नेहरू भन्छन्, ‘यो हक्की छे, बोलेको कुरा फेर्दिन पुर्याएरै छाड्छे । छोरो भएर जन्मिनुपर्ने !’
तर मलाई मै भएको मन पर्छ ।
त्यस दिन यहीं स्थापित पहिचानबाट स्खलित भएको महशुस गरिरहेकी थिएँ । यो कुरा अरुलाई त थाहा थिएन किनकि मैले विवाह सम्बन्धी आफ्ना इच्छा,आकांक्षा र भावनाहरू कसैसँग प्रकट गरेकी थिइनँ । परन्तु मेरो मनले यसबारेमा धेरै कुरा सोचिसकेको थियो । सुन्दर सपनाहरू सजाइसकेको थियो । बा-आमाको खुशीको लागि म आफ्ना इच्छाहरूलाई तिलाञ्जली दिदैं थिएँ ।
सोचाइको लहरा आकाशिदै जान थाल्यो । मेरो हुनेवाला जीवनसाथी कस्तो होला ! मैले देख्ने सपनामा जस्तै ऊ ज्ञानी र विवेकशील हुन पनि त सक्छ नि ! उसलाई राम्रोसँग चिनेकी पनि छैन । आफ्ना सन्तानको कुभलो हुनेगरि त बाआमाले के गर्लान् र !
म सोचमग्न भएर झ्यालबाट बाहिर हेरिरहेकी थिएँ । निकैबेर अघिदेखि पानी परिरहेको थियो । म ओतमा थिएँ तर मेरो मन भने रुझिरहेको थियो । अहिलेसम्म बाआमाको काखमा लाडप्यारमा हुर्केकी म जन्मथलो र आफन्तहरूलाई चटक्कै छोडेर पराईघर जानुपर्ने ! अहिलेसम्म नदेखेका, नभेटेका वा देखे भेटेकै भएपनि कुनै साइनो नपर्ने, बोलचाल र घनिष्ठता नभएका मान्छेलाई एक्कासि आफ्नो बनाउनुपर्ने । अर्कैको घर आफ्नो हुने र आफू जन्मे, हुर्केको घर चटक्कै छोडेर पराईघर जानुपर्ने ! यो अन्यायपूर्ण पुनरावृत्ति देखेर मनमा आक्रोशको ज्वाला दन्किन खोज्थ्यो । यस्तै अनेक कुरा कल्पेर म सोचाइको सागरमा पौडिदैं थिएँ ।
उफ ! यो छोरीको जात, अर्काको घरमा गएर सृष्टि चलाइदिनुपर्ने ! यो असमानता र अन्यायको श्रृङखला कहिलेदेखि चल्न थालेको होला ? आदिम कालमा त यस्तो चलन पक्कै थिएन होला ! छोरीले झैँ छोरा पनि बिहे गरेर अन्यत्र जानुपर्ने व्यवस्था चाँहि किन नआएको होला ! म चिन्तन गरिरहेकी थिएँ । फेरि केटीले केटा घरमा ल्याउँदा समाजले कुरा काट्ने र कुरीति बढ्ने हो कि भन्ने डर पनि लाग्यो । झट्ट सुन्दा अपत्यारिलो लागे पनि जे काम पनि एकदुईले गर्दा त्यो रीतिथिति विरुद्ध हुन्छ । समाजले पचाउँदैन तर अधिकांशले त्यहीँ काम गर्न थालेपछि त्यो सामाजिक मूल्य र मान्यता बन्दोरहेछ ।
सदियौंदेखि चलिआएको चलन मैले मात्रै के फेर्न सक्थें र ! तैपनि यहीं व्यवस्था भित्र पनि आफ्नो रुचि र इच्छा विपरीतका कामहरू चाँहि ज्यान गए गर्दिनँ भनेर अड्डी लिने म आज आफ्नै बा-आमाको अगाडि कसरी निरीह बन्न पुगें ! मैले हजुरहरूले जति कहर गरेपनि अहिले कसैसँग कुनै हालतमा बिहे गर्दिनँ भनेर अडान लिनुपर्ने थियो । आमाको आँशु अघि म कसरी गलेछु ! अनि बाबाको धम्की मिश्रित दबाबसामु कति निरीह भईछु ! अहिले सम्झँदा पनि आफैंलाई आत्मग्लानि महसुस भइरहेको छ । नमीठो भइरहेछ । अरु कसैले मलाई कुनै काम गर्न बाध्य बनाउन खोजेको भए ठाडै प्रतिकार गर्न मलाई कुनै आइतबार कुर्नुपर्ने थिएन ।
पराइ भन्दा आफन्तसँग भिड्न धेरै गाह्रो हुँदोरहेछ ! बल्ल अनुभूति गर्दैछु ।
साथीभाइहरूले जिस्काउन थाले । पहिलेपहिले कसैले जिस्क्याउँदा म उल्टै उल्लीबिल्ली बनाइदिन्थें । तिनीहरूकै सातो खाइदिन्थें । यस्ता कुरामा मलाई कसैसँग डर लाग्दैनथ्यो । अहिले भने जिस्क्याउँदा म रातीपीरी हुन थालेकी थिएँ । खै ममा अचानक के यस्तो परिवर्तन आउन थालेको हो ! म आफैं छक्क परिरहेकी थिएँ ।
पहिले ख्यालख्याल जस्तै लागेको थियो तर ख्यालख्याल के हुन्थ्यो र ! बिहेका लागि सामान किनमेल हुन थाल्यो । विदेशमा रहनुभएका दाइ पनि मेरै बिहेका लागि भनेर घर आउनुभयो । तयारी तीव्रता र धुमधामका साथ हुन लाग्यो । म भने अझै पत्याइरहेकी थिइनँ । मैले नपत्याए पनि सब कुरा ठीकठाक तरीकाले समयमै भइरहेको थियो ।
त्यो दिन आयो जसलाई अत्यन्त महत्त्वका साथ प्रतीक्षा गरिएको थियो । जन्ती, घरगाँउले, आफन्त र नातेदारहरूले घर आँगन भरिएको थियो । आँगनको बिचमा चौका बनाइएको थियो र त्यसकै वरिपरि विविध परम्परागत विधिअनुसार कर्म गरिसकेपछि मलाई अन्माइयो । मेरा आँखा एक्कासि रसाउन थाले र ह्वाँह्वाँ रुन थालि छु । त्यसपछि आमा, सानीमा, भाउजू लगायतका साथीसङ्गी पनि रोएजस्तो लाग्यो । मलाई भने घरबाट परपर लगिरहेका थिए । म जन्मघर, आमाबा, आफन्त र परिचितहरू सबै सबैबाट छुट्टिएर टाढाटाढा हुँदै थिएँ । यो सब मलाई नाटकजस्तै लागिरहेको थियो तर यथार्थै थियो ।
नयाँ ठाउँ भएर होला मलाई सबथोक अनौठो लागिरहेको थियो ।
बेलुकाको खाना खाएपछि मलाई सुत्ने कोठा देखाइयो । डराइडराइ कोठामा गएँ । कोठामा परफ्यूमको मनमोहक सुगन्ध आइरहेको थियो । टेबुलमा गुलाफको फूल र केही फलफूल थिए । गुलाबी, राता, पहेँला र नीला बेलुनहरू फुलाएर झुण्ड्याइएको थियो । मेहनतपूर्वक सजाएको कोठामा एउटामात्र विस्तारा थियो र थियो त्यसमाथि हातखुट्टा फालेर लमतन्न सुतिरहेको एउटा पुरुष । मेरा स्वामीराजा यिनै हुन् र यो जिन्दगी यिनैसँग बिताउनुपर्छ भन्ने सोचेर ममा हठात् एक किसिमको रोमाञ्चकता पैदा भयो । विस्तारामा एकदम टक सेतो तन्ना तनक्क तन्काएर मिलाएर विछ्याइएको रहेछ, छुँदा पनि दाग लाग्ला जसो गरि । म निकैबेर त्यत्तिकै उभिइरहें । सायद उनी निदाएका रहेछन् क्यारे ! आऊ, बस केही पनि भनेनन् । मलाई उनले बोलाउँछन् कि भन्ने आशा थियो त्यो मर्यो । उनको निद्रा खुलुञ्जेल त यहाँ यसैगरी उभिएर के होला र भन्ने सोचि म विस्ताराको छेउमा गएँ । उनी छेउतिर सुतेका थिए । मलाई कुनातिर ठाउँ राखिदिएका होलान् जस्तो लाग्यो । मस्त निदाएको मान्छेलाई ब्युँझाउनु उचित ठानिनँ तर मेरो अगाडि ठूलो समस्या खडा भयो । यस्ता सामान्य कुराहरू त आज अगाडि मैले कहिल्यै समस्याको रुपमा हेरेकी थिईनँ । छेउमा सुत्ने ठाउँ थिएन । कुनापट्टि जान उनी पूरै बाटो छेकेर सुतेका थिए । म धर्मसंकटमा परें तैपनि अलिकति छेउमा बसेजस्तो गरें । केही मिनेट त्यसरी बसेपछि उनलाई बोलाउँ कि जस्तो लाग्यो । उनलाई डिस्टर्भ नगरी नाघेर कुनामा गएर सुत्ने पनि एउटा विकल्प थियो तर विवाहिता साथीहरूले असभ्य देखिने खालका कुनै व्यवहार नगर्नू भनेको सम्झिएँ । नत्र त म नाघेरै जाने थिएँ । हुन पनि हो नाघेर कसरी जानु ! चित्त बुझाएँ र अरु उपाय सोच्न थालें । अब उसलाई बोलाउनु पर्यो भनेर मन दह्रो पारें । कसैलाई बोलाउन मन दह्रो पार्नुपरेको जिन्दगीमा पहिलोपल्ट थियो । कसैलाई बोलाउन मलाई कुनै गाह्रो काम थिएन तर तिनै सजिला कामहरू आज मलाई कति गाह्रा भइरहेका थिए म आफैं आश्चर्यमा परेकी थिएँ । जे होस् होस् भनेर छेउमै लेप्सिएर आधा ज्यान विस्तारामा आधा ज्यान बाहिरै पारेर ढल्किएँ । मेरो शरीरले उनलाई हल्का स्पर्श गर्यो ।
बल्ल उनी ब्युँझिए । मलाई त लाग्यो उनी निदाएकै थिएनन् ! मैले कोठामा सानो बोली पनि निकालेकी थिईनँ र एउटै विस्तारामा सुतेपनि उनलाई छुन्छ कि झैँ गरेर सकेसम्म नछुनेगरि ढल्केकी थिएँ । छोएकै भए पनि मेरो यति कोमल ज्यानले छुँदा निद्रा नै त अवश्य खुल्ने थिएन जस्तो लाग्यो । त्यसपछि उनी बोल्न थाले । अनेक कुराहरू सोध्न लागे । सदा म अरूभन्दा बढ्ता बोल्थें तर आज हो, होइन, अँ, हजुर भन्दा बढी बोल्न सकिरहेकी थिईनँ । मेरो पूरै शब्दभण्डार रित्तिएझैं भएको थियो । म उनका जिज्ञासाको जवाफ कहिले टाउको हल्लाएर त कहिले मितव्यायी तरीकाले शब्दहरू फारु गरेर बोलिरहेकी थिएँ ।
निद्राबाट भर्खरै व्युँझिएको मानिसले यति धेरै चनाखो भएर गफ गर्नु नपर्ने हो ! अघि नै निदाए झैं गरेर स्वाङ पारेको ठम्यायो मेरो ब्रह्मले । मान्छे त सारै कपटी रहेछन् जस्तो लाग्न थाल्यो । मेरो मनमा कौतुहलता, डर र लाजको मात्रा ह्वात्तै बढेको थियो । अब के हुने हो, के कसो गर्ने हुन् भनेर कल्पदाँ मन कहिले रोमाञ्चित हुन्थ्यो भने कहिले डर पनि लाग्थ्यो । कोठामा विभिन्न देवीदेवताका तस्वीरहरू मिलाएर टाँसिएका थिए । अरु त सामान्य नै लाग्यो तर टक सेतो तन्ना विस्तारामा विछ्याइएको मैले कहिल्यै देखेकी थिईनँ र यसमा पनि केही रहस्य हुनुपर्छ भनेर गम्न थालें ।
एकपटक समिताले उसको बिहेको पहिलो रात कुमारीत्व परीक्षण गर्न उसका श्रीमानले पनि यसैगरि सेतो तन्ना विछ्याएको घटना सुनाएकी थिई । त्यो बेला हामी खुबै हाँसेका थियौं तर मेरो जिन्दगीमा पनि कुनै बेला त्यो समय आउँछ भनेर सम्झेकी रहेनछु । आज ममाथि पनि त्यस्तै कडा परीक्षण भइरहेको ठम्याउन मलाई केही गाह्रो परेन । मैले यी यावत् कुराहरू सम्झदै गर्दा उनले मलाई आफ्नो अँगालोमा कसिसकेका थिए भने म चाँहि संभावित परिणामको बारेमा सोचेर चिन्तित भईरहेकी थिएँ ।
उफ ! रक्सीको हो कि के को गन्ध हो यस्तो ? उनले मलाई चुम्बन गर्न लाग्दा ह्वास्स गनायो । उनले बिस्तारै मेरा वस्त्रहरू खोल्न थाले । उनका हात मेरो शरीरमा सलबलाउन थाले । म पनि बिस्तारै उत्तेजित हुँदै गएँ । उनले चुम्बनको वर्षा गर्न थाले । मेरा नाडीका चुरा छिन्द्रिङ छिन्द्रिङ बज्न लागे ।
उनी जतिजति मलाई आफ्नो बाहुपासमा कस्दै जान्थे मेरो मनमा उतिउति पुरुषवादी सोच र अहंकार प्रति घृणा बढ्दै जान्थ्यो । मलाई पनि आनन्द भइरहेको थियो तर उनको अनौठो व्यवहारले व्यथित बनाइहाल्थ्यो । बाहिर झमझम झरी परिरहेको थियो । त्यो झरीले मेरो मनमा सल्केको आगोलाई निभाउन सकिरहेको थिएन ।
म संभावित घटना र परिणामबारे सचेत हुँदै त्यसबाट जोगिने उपायहरू सोचिरहेकी थिएँ । उनी निकै अघि बढिसकेको थिए । त्यसैले शुरु भइसकेको कामबाट त म पन्छिन सक्ने संभावना थिएन । यद्यपि कसरी के गर्दा राम्रो हुन्छ ! सो हरसंभव प्रयास गरिरहेकी थिएँ । यो अन्यायपूर्ण परीक्षामा सामेल भइसकेपछि पनि सफल हुन चाहिरहेकी थिएँ । उनी मेरो शरीरसँग खेलेर आनन्द लिइराखेका थिए । केही समयपछि उनी उठेर शौचालयतिर गए । मैले सेतो तन्नातिर हेरें ।
बाफरे बाफ ! रङ्गिएको थियो । ऊ केही क्षणमा आयो र त्यो सब देखेपछि दङ्गदास परे झैँ देखियो र मुस्कुरायो । आफैले तन्ना फेर्यो । फेरि अँगालोमा बेर्यो ।
त्यहाँ के भएको थियो त्यो त सायद मलाई मात्रै थाहा थियो । त्यहाँको सबै गतिविती अनुसार वास्तविकता बताउनुपर्ने आवश्यकता पनि ठानिनँ मैले । तर वास्तविकता यो थियो कि मेरो पिरियड भएको रहेछ