❛❛

बाबु भन्दा प्यारो घरबेटी हुन थालेपछि,
बिहान ढोका ढकढक्याउने उनकै श्रीमती रहेपछि,
हो, म विवश बनेछु,
मैले आफ्नै जन्मदिने बाबुआमाको माया साटेछु।

स्वप्निल रहरहरूको उडान भरेर उडेको म
यिनै निर्जीव मायालु भावहरूमा अल्झिएर,
अझ भनौं, भुलेर —
अहो! मैले त ‘म’ लाई अनि आफैँ लाई पो बिर्सिसकेछु।

चिया घरकी दिदी नै मेरी चेली बनेपछि,
गेट खोल्ने दाइ नै काका बनेपछि,
व्यस्त जीवन गुजारिरहँदा
म को हुँ? कहाँको हुँ? को परिभाषा नै बिर्सिसकेछु।

आँगनमा खेल्ने मेरा भाइबहिनी, भतिजा–भतिजीहरू
सन्दियारका कोठामै पाएँ, अनि त भुलेछु ती अवोधहरू।
भुलाइदियो तिनको याद र माया पनि
तिनै बच्चाहरूको “दादा”, “अंकल” को सम्बोधनले।

सोच्छु —
यो सपनाको भारी पनि कति गह्रौँ रहेछ!
उचाल्नै गाह्रो,
त्यस माथि सकि–नसकि बोकेर हिँड्नै पर्ने,
साहुको भारी बोकेर
गन्तव्यमा पुर्‍याउने ध्याउन्नमा रहेको
भरियाझैँ।

उफ! यो काल्पनिकताले —
खै, कहिलेसम्म? के का लागि?
र केको उपलब्धिका निम्ति म
आफैँलाई निर्जीव बनाई घिसारिरहेछु?

राति जब पल्टन्छु ओछ्यानमा र सम्झन्छु
त्यो जून देखिने प्वाल परेको छाना,
मनैसम्म शीतल दिने हावा बहने भित्ताका छेदहरू,
अनि छेवैमा टाँसिएको
काली भैंसीको भकारो, गन्हाउने गोठ पनि,
अनि पर टाट्नामा बाँधिएको पेटारे बोका
छुच्चो भए पनि यादमा अटाउँदो रहेछ।

सोच्दै सोच्दै भुसुक्कै निदाएछु।
रात बिती बिहान भइसकेछ।
अनि झल्याँस ब्युँझेँ
तिनै घरबेटी आमाको ढकढक आवाजले —
“बाबु उठ! धारामा पानी आएछ।”
“बाबु उठ! धारामा पानी आएछ।”

विनय इलामेली