होली विशेष कविता: बदलिँदा रंगहरू

आदिम होली पुग्यो
सहरका गल्लीहरूमा।
भेट्यो आजको होलीलाई
बिहानीको घामले तिघ्रो तान्दै थियो,
हावाले अबिरको धुलो उडाउँदै थियो,
तर रङहरूमा कुनै रङ थिएन।

आदिम होली
एकछिन टोलायो, सोध्यो
“के तिमी साँच्चै म नै हौ?”
नवीन होलीले निधार खुम्च्यायो,
ओठमा मुस्कान टाँस्यो।
मुस्कानमा रस थिएन,
रङ थियो, तर उज्यालो थिएन।

आदिम होली बोल्यो
“म आउँदा वसन्तको हावा बग्थ्यो,
गालाहरू राताम्मे हुन्थे।
त्यो रातोपन लाजको थिएन,
नसाको थिएन
उमङ्गको थियो,
आत्मीयताको थियो।
मान्छेले रङ मात्र होइन,
मन पनि साट्थे।
अनि तिमी,
किन यति फिक्का छौ?”

नवीन होलीले आँखा चिम्म गर्‍यो,
गहिराइमा हेर्‍यो,
बिस्तारै बोल्यो—
“तिमी जुन गल्लीहरूमा हाँस्न जान्थ्यौ,
त्यहाँ अब नाराहरू चिच्याइन्छ।
तिमीले जहाँ स्नेहको अबिर उडाउँथ्यौ,
त्यहाँ अब शब्दहरू विष बनेर झर्छन्।
तिमी आउँदा हातहरू समातिन्थे,
तर अब तिनीहरू लड्न उठ्छन्।
तिमी बोल्न सक्छौ, म सक्दिन,
किनकि मेरो स्वरमा अब केवल
हल्का प्रतिध्वनि मात्र बाँकी छ।”

समयले मलाई रङ दिए पनि,
रङहीन बनाएको छ।
म आउँदा अब हाँसो उर्लिँदैन,
स्वागतका हातहरू चिसा भइसके।

आदिम होली स्तब्ध भयो।
उसले रङहरू नियाल्यो,
तर कुनै मिठास देखेन।
पिचकारिहरू ओइलाएका थिए,
अबिर उड्थ्यो, तर केवल हावामा
बिलाउने धुलो बनेर।

उसले सम्झ्यो
गाउँका चौतारोहरू,
अबिरले भरिएका गल्लीहरू,
रातो, हरियो, नीलो र पहेँलो सपनाहरू,
जुन हिजो बालापनका गीत बनेर गुञ्जिन्थे।

फेरि ऊ बिस्तारै बोल्यो
“तिमी मेरो प्रतिछायाँ मात्र हौ,
तर आत्मा हराइसक्यो।
रङ तिमीसँग छ,
तर जीवन छैन।
फेरि पहिलेको होली बन्न
तिमीलाई प्रेमको रङ मिसाउन आउनुपर्छ।”

नवीन होली मौन रह्यो।
रङहरू उडिरहे,
तर त्यो रङभित्र
प्रश्न गाढा बनेर उठिरह्यो—
प्रेम बिना रङ होली कसरी बन्छ?
मन साटिएन भने होली कहाँ पो हुन्छ?